FRAGMENT „GRAMATYKA POLSKA. ĆWICZENIA
Copyright Joanna Chołuj JCLady
„REALNIE UŻYWANY JEST W PIŚMIE ALFABET Z DWUZNAKAMI ORAZ GŁOSKAMI MIĘKKIMI, KTÓRE SĄ MIĘKKIE W WYMOWIE a OZNACZONE W PIŚMIE ZNAKIEM ‘ ALBO SAMOGŁOSKĄ „I”
Różnica W ZAPISIE POMIEDZY GŁOSKAMI MIĘKKIMI istnieje, ponieważ głoska z akcentem ‘ NA ŚRODKU GŁOSKI jest samodzielna.
Może ona występować samodzielnie jako głoska miękka
W OTOCZENIU SPÓŁGŁOSEK LUB NA KOŃCU WYRAZU.
KOŃ
SŁOŃCE
ŚWIAT
KOŚ
KAŹŃ
DŹWIG
ĆMA
W rzeczywistości więc realizacja (wymowa głoski) miękkiej nie odbywa się tam gdzie twardej w jamie ustnej, więc musimy mówić o miękkich PRAWIE WSZYSTKICH spółgłoskach.
NAJLEPIEJ BYŁOBY JEDNAK WPROWADZIĆ
ZAMIAST ROZRÓŻNIENIA NA
TE Z AKCENTEM ‘
I TE ZMIĘKCZANE PRZEZ „i” —-
—– AKCENT DLA WSZYSTKICH
CZYLI :
wprowadzić znak ‘ dla wszystkich miękkich spółgłosek, JEDNAK NIE CENTRALNIE NAD GŁOSKĄ, A Z BOKU, TAK BY BYŁA WIDOCZNA RÓŻNICA. MIĘDZY – Ź , DŹ, Ś, Ń, Ć a POZOSTAŁYMI SPÓŁGŁOSKAMI.
Głoska „i” POWINNA POSIADAĆ TYLKO funkcję tworzenia sylaby. Tak powinno być dlatego, że ona nie zawsze zmiękcza. I dlatego obcokrajowcy oraz dzieci mają problem z czytaniem zbitki : zi, ci itd. .. W rzeczywistości taka ortografia jest bardzo myląca i nielogiczna, szczególnie dla dzieci, które uczą się czytać. To oznacza ŻE JEST ONA ZŁA I NIENATURALNA.
Istnieją ponadto słowa bez zmiękczenia takie jak Zimbardo, Zimbabwe. Rozwiązanie zmiękczania przez „i” nie jest więc sensowne. Powinniśmy więc pisać :
Źima , Źąb, Aśa, Kaśa, Zimbabwe, Zimbardo
W RZECZYWISTOŚCI GDYBYŚMY CHCIELI POPRAWIĆ METODĘ ZAPISU W JĘZYKU POLSKIM ZGODNIE Z WYMOWĄ I POPRAWNYMI ZASADAMI PIERWOTNEJ ORTOGRAFII POWINNIŚMY USTALIĆ CO NASTĘPUJE:
1. ISTNIEJE 56 LITER ALFABETU ORAZ GŁOSEK CZYLI REALIZACJI W WYMOWIE
BO KAŻDA Z TYCH GŁOSEK JEDNAK JEST WYMAWIANA INACZEJ.
2. NIEKTÓRE Z NICH SĄ WARIANTAMI o takiej samej wymowie:
h – ch
ż – rz
u-ó
ALE ZACHOWAMY JE ZE WZGLĘDU NA PRZEJRZYSTOŚĆ POCHODZENIA SŁÓW CZYLI ETYMOLOGIĘ KTÓRA UŁATWIA ZROZUMIENIE JĘZYKA
POMIMO CZĘSTO BŁĘDNEGO DZIŚ ZAPISU NIEKTÓRYCH SŁÓW – W PERSPEKTYWIE ETYMOLOGII (UTRWALONE BŁĘDY)
3. dwuznaki muszą być pisane bliżej siebie, łącznie W PIŚMIE JAK I W DRUKU i obie litery wielkie gdy zaczynamy słowo.
4. PONIŻEJ PEŁNY ZESTAW REALIZACJI GŁOSOWEJ LITER I ZAZNACZONE GŁOSKI KTÓRE SĄ WARIANTAMI MIĘKKIMI.
UWZGLĘDNIAM TEŻ KILKA GŁOSEK MIĘKKICH, KTÓRE NIE TWORZĄ MIĘKKICH POŁACZEŃ W POLSKIM JĘZYKU, ALE ZACHOWUJĄ JE W KILKU ZAPOŻYCZONYCH SŁOWACH – PATRZ – windowsy … itd. de facto więc funkcjonują już w języku polskim.
A a jak abecadło
Ą ą jak gąska
B b jak babća -> babcia
B’ b’ jak b’ały wariant obecny → Bi bi biały
C c jak cesarz
Ć ć jak ćoća -> ciocia , ćma
CZ cz jak czosnek
CZ’ cz’ jak cołcz’ing (coaching) (tylko w obcych słowach) wariant → CZi czi
D d jak dom
D’ d’ jak d’abeł d’jabeł wariant → Di di diabeł
DZ dz jak dzwon
DŹ dź jak dziecko
DŻ dż jak dżungla
DŻ’ dż’ jak dż’in wariant → DŻi dżi dżin
E e jak elementarz
Ę ę jak gęś
F f jak fajka
F’ f’ jak f’olka
G g jak głowa
G’ g’ jak G’ewont wariant → Gi gi Giewont
CH ch jak chodzić
CH’ ch’ jak Ch’iny wariant → CHi chi Chiny
H h jak herbata wariant dla CH 1
H’ h’ jak h’ena h’jena wariant → Hi hi hiena
I i jak igła
J j jak jodła
K k jak kalosze
K’ k’ jak kiosk wariant → Ki ki
L l jak lody
L’ l’ jak l’ana / l’jana wariant → Li li liana albo
Ł ł jak łódka
Ł’ ł’ jak ł’indoł (windowsy)] wariant → Łi łi łindoł
M m jak matka
M’ m’ jak m’ód wariant → Mi mi miód
N n jak nośić
Ń ń jak koń końe -> wariant ni konie
O o jak okno
Ó ó jak ósemka wariant dla U
U u jak uważać
P p jak parapet
P’ p’ jak p’orun wariant → Pi pi piorun
R r jak rower
R’ r’ jak r’eka (rosyjskie – rzeka ) → rieka
S s jak słońce
Ś ś jak św’erk , Aśa , śiny ALE sinusoida (bez zmiękczenia)
SZ sz jak sznur
SZ’ sz’ jak sz’ik ( fr. du chic) wariant SZi szi → szik
T t jak tort
T’ t’ jak t’ara t’jara wariant → Ti ti tiara
U u jak urodźić
W w jak wyjść
W’w’ jak w’ano wariant → Wi wi wiano
Yy jak ypsylon , nosy
Z z jak zamknąć
Ź ź jak źrebię, z’ęba źima ALE Zimbabwe (bez zmiękczenia)
Ż ż jak żołnierz
RZ rz jak rzepa wariant dla → Ż
